ραψωδία

ραψωδία
Αρχικά η λέξη σήμαινε μέρος ή απόσπασμα ενός επικού ποιήματος, που έψελναν ή αφηγούνταν στην αρχαία Ελλάδα οι ραψωδοί. Όταν ο όρος ρ. εισήχθη στη νεότερη μουσική, στις αρχές του 19ου αι., με την κίνηση του ρομαντισμού, υποδήλωνε μια σύνθεση, πολύ συχνά οργανική και γενικά ελεύθερη από τυπικά και προκαθορισμένα σχήματα, η οποία αναφέρεται στην ανάπτυξη θεμάτων, που συνήθως αντλούνται από την κληρονομιά της εθνικής και λαϊκής μουσικής. Στον εκφραστικό αυτό χώρο ανήκουν οι Ουγγρικές ραψωδίες του Λιστ για πιάνο και η Γαλάζια Ραψωδία του Γκέρσουιν για πιάνο και ορχήστρα. Γνωστές είναι επίσης συνθέσεις που ανήκουν στο είδος της ρ., μεταξύ των οποίων: οι δύο Ραψωδίες (αρ. 1 και αρ. 2) έργο 79 για πιάνο και η Ραψωδία για κοντράλτο, αντρική χορωδία και ορχήστρα, έργο 53 (πάνω σε κείμενο του Γκέτε) του Μπραμς· η Ισπανική ραψωδία για ορχήστρα, του Ραβέλ· το Σέλομο, εβραϊκή ρ. για βιολοντσέλο και ορχήστρα, του Μπλοχ.
* * *
η / ῥαψῳδία, ΝΜΑ [ῥαψῳδός]
τμήμα επικού ποιήματος που έχει ενότητα και, κυρίως, καθένα από τα 24 βιβλία στα οποία έχουν χωριστεί τα έπη τού Ομήρου (α. «βαβαῑ, Ὅμηρε, οἷά σοι τῶν ῥαψωδιῶν τὰ κεφάλαια χαμαὶ ἔρριπται ἄγνωστα καὶ ἄμορφα», Λουκ.
β. «ῥαψῳδία
σύνταξις ἤ συρραφὴ λόγων ἤ μέρος ποιήματος», Ησύχ.
γ. «ῥαψῳδία ἐστὶ μέρος ποιήματος ἐμπεριειληφός τινα ὑπόθεσιν», Ανέκδοτα Βεκκήρου)
νεοελλ.
μουσ. σχετικά σύντομη διηγηματική μουσική σύνθεση, ελεύθερης μορφής, με επικό, εθνικό ή ηρωικό περιεχόμενο («ουγγρικές ραψωδίες τού Λιστ»)
αρχ.
1. απαγγελία επικού ποιήματος («ἆθλα... ἡμῑν oἱ πατέρες ἔθεσαν ῥαψῳδίας», Πλάτ.)
2. επική ποιητική σύνθεση («τὸν μὲν τινα ἐπιδεικνύναι, καθάπερ Ὅμηρος, ῥαψῳδίαν, ἄλλον δὲ κιθαρῳδίαν», Πλάτ.)
3. σχοινοτενής αφήγηση, φλυαρία.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • ῥαψῳδία — ῥαψῳδίᾱ , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem nom/voc/acc dual ῥαψῳδίᾱ , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem nom/voc sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψῳδίᾳ — ῥαψῳδίαι , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem nom/voc pl ῥαψῳδίᾱͅ , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem dat sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ραψωδία — η 1. το ποίημα που απαγγέλλει ραψωδός. 2. αυτοτελές τμήμα μεγάλου έπους, ιδιαίτερα της «Ιλιάδας» και της «Οδύσσειας»: Απάγγειλε δύο ραψωδίες από την «Ιλιάδα» του Ομήρου. 3. αφηγηματικό μουσικό έργο …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • ῥαψῳδίας — ῥαψῳδίᾱς , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem acc pl ῥαψῳδίᾱς , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem gen sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψῳδίαι — ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem nom/voc pl ῥαψῳδίᾱͅ , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem dat sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψωιδίαι — ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem nom/voc pl ῥαψωιδίᾱͅ , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem dat sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψῳδίαν — ῥαψῳδίᾱν , ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem acc sg (attic doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψωιδίαις — ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem dat pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψῳδιῶν — ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem gen pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ῥαψῳδίαις — ῥαψῳδία recitation of Epic poetry fem dat pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”